Günlük hayatımızda birçok durumlarda kaygı duygusunu yaşayabiliyoruz. Sınavlar yaklaşınca, trafikte, iş ortamında, aile ortamında, hatta bazen hiçbir tetikleyici olmasa bile kendimizi durduk yere endişeli hissedebiliyoruz. Kaygı duygusu insan olmanın bir parçası. Zaman zaman bu duyguyu yaşamak oldukça normal ancak bu duyguyu sık sık ve şiddetli bir derecede yaşıyorsak ve bu hayatımızı etkileyecek boyutta ise o zaman anksiyete (kaygı) bozukluğundan şüphelenebiliriz. Anksiyete genellikle gelecekteki belirsizliklere yönelik endişe, korku ve gerginlik hissi ile karakterizedir. Anksiyete, fiziksel, duygusal ve davranışsal düzeylerde ortaya çıkabilir.
Kaygı (Anksiyete) Türleri
Sosyal Anksiyete: Sosyal fobi olarak da bilinen bu bozukluk, sosyal durumlar ve diğer insanların eleştirisine karşı yoğun bir korku içerir. Sosyal anksiyetesi olan bireyler, utanma veya yargılama korkusu nedeniyle sosyal etkinliklerden, topluluk içinde konuşmadan veya diğer insanlarla etkileşim kurmaktan kaçınabilirler.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB): YAB’li kişiler, iş, ilişkiler, sağlık veya günlük aktiviteler gibi yaşamın çeşitli yönleri hakkında sürekli ve aşırı endişe yaşarlar.
Obsesif Kompulsif Bozukluklar (OKB): OKB, anksiyete kategorisinin bir parçasıdır. Zorlayıcı, istenmeyen düşünceleri (obsesyonlar) ve bu obsesyonlarla ilişkili anksiyetiyi azaltmak için gerçekleştirilen tekrarlayıcı davranışları veya zihinsel eylemleri (kompulsiyonlar) içerir.
Panik Bozukluk: Bu bozukluk, ani ve tekrarlayan yoğun korku atakları ve bu ataklarla ilişkilendirilen fiziksel semptomları içerir. Ataklar, hızlı kalp atışı, terleme, titreme ve yaklaşan bir felaket hissi gibi belirtilerle birlikte ortaya çıkabilir.
Fobiler: Belirli fobiye sahip bireyler, belirli nesnelerden, durumlardan veya aktivitelerden irrasyonel bir korkuya sahiptirler. Yükseklik, uçmak, örümcekler veya iğneler gibi yaygın fobiler bulunabilir.
Bu kategorilerin karşılıklı olarak dışlanmadığını ve bireylerin birden fazla anksiyete bozukluğu belirtisi yaşayabileceğini unutmamak önemlidir. Ayrıca, anksiyete bozukluklarının şiddeti farklılık gösterebilir ve genetik, çevresel ve nörolojik faktörlerin bir kombinasyonunun gelişimine katkıda bulunabilir. Eğer siz veya tanıdığınız biri bir anksiyete bozukluğu belirtisi yaşıyorsa, bir ruh sağlığı profesyonelinden yardım almak tavsiye edilir.
Anksiyete ile Başa Çıkma
Anksiyete ile başa çıkmak, bireyin yaşadığı belirtiler ve anksiyete türüne bağlı olarak değişebilir. Ancak genel olarak, şu stratejiler etkili olabilir:
Düzenli Egzersiz: Fiziksel aktivite endorfin salgılar ve stresle başa çıkmaya yardımcı olabilir.
Derin Nefes Egzersizleri: Yavaş ve derin nefes almak, vücuttaki stres tepkilerini azaltabilir.
Düzenli Uyku: Yeterli ve düzenli uyku, zihinsel sağlığı olumlu etkiler.
Destek Grupları ve Profesyonel Yardım: Anksiyete ile başa çıkma sürecinde destek almak önemlidir. Arkadaşlar, aile üyeleri veya bir uzman yardımıyla konuşmak, duygusal yükü hafifletebilir.
Anksiyete, yaşamımızın bir parçası olabilir, ancak etkili başa çıkma stratejileri ve destek ile bu durum yönetilebilir. Unutmayın, anksiyete ile mücadele etmek cesaret gerektirir ve yardım istemek güçlü bir adımdır.
